قرارداد فروش اقساطی

محمدعلي ندائي - دﻳﻦ اﺳﻼم در ﻛﻨﺎر ﺗﺤﺮﻳﻢ عقود ربوي، ﻗﺮاردادﻫـﺎي ﻣﺘﻌـﺪد و ﻣﺘﻨـوعي را به منظور پاسخ دادن به ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﻣﺮدم ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﺮده اﺳﺖ. برخي از اﻳﻦ ﻗﺮاردادﻫـﺎ، اﻓـﺰون ﺑـﺮ ﻛﺎرﺑﺮدﻫـﺎي ﻓـﺮدي، ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻛﺎرﺑﺮد در ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي و ﺑﻪ وﻳﮋه در ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎ و ﺑﺎزارﻫﺎي مالي اﺳﻼمي را ﻧﻴﺰ دارﻧـﺪ. در بخش قبلي عقود اسلامي، قرارداد قرض بررسي شد. در اين بخش قرارداد فروش اقساطي مورد بررسي قرار مي گيرد.

تعريف بيع

فروش اقساطي درحقيقت يکي از اقسام بيع است . بيع درلغت به معناي خريد وفروش و دراﺻﻄﻼح فقه ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﺎي ﺗﻤﻠﻴـﻚ ﻣﺎلي در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮض ﻣﻌين اﺳـﺖ. اين قرارداد که ازعقود لازم به شمارمي آيد، رايج ترين نوع رابطه اقتصادي ميان مردم است که در نظام بانکداري بدون ربا گونه هايي ازآن بيشترمورد استفاده قرار گرفته است.

اقسام خريد وفروش

ﻗﺮارداد ﺑﻴﻊ از منظرهاي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ اﺳﺖ: ازجمله اين که بيع ازنظر مدت داربودن يا نقد بودن به بيع موجل يا نسيه وبيع حالّ يا نقد تقسيم مي شود.

فروش اقساطي

در صورتي که قيمت کالا به صورت نسيه پرداخت شود، دو حالت به وجود مي آيد: يا اين که قيمت به صورت يک جا به فروشنده پرداخت مي شود ويا طي اقساط وبه صورت خرد خرد. آن چه درنظام بانکي تحت عنوان «خريد اقساطي» مطرح مي شود، در حقيقت بيع نسيه از نوع اقساطي آن است. بنابراين قرارداد «فروش اقساطي» عبارت است از واگذاري عين به بهاي معلوم به غير، به ترتيبي که تمام يا قسمتي از بهاي آن به اقساط مساوي يا غيرمساوي در سررسيدهاي معين دريافت شود.

موارد کاربرد

سوالي که دراين جا مطرح مي شود آن است که قرارداد فروش اقساطي درچه مواردي کاربرد دارد؟ درپاسخ بايد گفت که فروش اقساطي بيشتر درمواردي چون خريد مواد اوليه، ماشين آلات و مسکن استفاده مي شود. به همين دليل يکي ازموارد پرداخت تسهيلات بانکي تحت عنوان خريد لوازم منزل ويا خانه است ويا درموردي که توليدکنندگان، سرمايه لازم را براي خريد نقدي مواد اوليه يا ماشين آلات مورد نياز خود ندارند، بانک ها با خريد نقدي اين لوازم، در قالب قرارداد فروش اقساطي به متقاضيان تسهيلات مي دهند. به اين نحو که بانک بدون آن که خود به طورمستقيم اقدام به خريد اين لوازم کند، در قبال ارائه فاکتور خريد (که در ادبيات بانکي ازآن به پيش فاکتور تعبير مي شود) از سوي متقاضي، به وي تسهيلات مي دهد؛ گويي آن را ازفروشنده نقد مي خرد و مجدداً به متقاضي تسهيلات به صورت نسيه و در اقساط مشخص مي فروشد.

ضوابط اجرايي عمليات فروش اقساطي

بانک ها براي پرداخت تسهيلات درقالب فروش اقساطي، براي متقاضي ضوابطي را به اين شرح در نظر مي گيرند:

1 - داشتن صلاحيت فني، اهليت، حسن شهرت و پرداخت، سابقه کار و مراودات بانکي

2- فروش اقساطي مواد اوليه معمولاً کوتاه مدت و مدت آن يک دوره توليد و حداکثر يکسال مي باشد.

3- فروش اقساطي ماشين آلات، تجهيزات و تاسيسات، ميان مدت و بلند مدت بوده و حداکثر نبايد از طول عمر مفيد اين قبيل اموال بيشتر باشد.

4- در قراردادهاي ميان مدت و بلند مدت حداقل 20 درصد  مبلغ قرارداد تحت عنوان پيش پرداخت، از مشتري اخذ مي شود.

5- در صورت واريز کليه اقساط باقي مانده قبل از سررسيد، بانک متناسب با مدت پيش پرداختي، تخفيف سود به مشتري اعطا خواهد کرد.

6- اعطاي تسهيلات فروش اقساطي مواد اوليه به واحدهاي خدماتي ممنوع مي باشد.

7- بيمه کردن اموال موضوع قراردادهاي فروش اقساطي به نفع بانک توسط مشتري الزامي است.

منبع :

خراسان - مورخ پنج‌شنبه 1393/05/30 شماره انتشار 18764

برچسب‌ها: بیع, اقساطی, خرید, فروش, تسهیلات

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

: مرتبه